Genetica + ....... = Epigeneteca

“Van achthonderd kinderen die tijdens of vlak na de hongerwinter werden geboren in het Amsterdamse Wilhelmina Gasthuis, werd jarenlang nauwgezet de gezondheid onderzocht. Zij bleken een veel grotere kans te hebben op tal van ernstige aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten, suikerziekte, nierproblemen en borstkanker. Aanpassing van de foetus aan de ondervoeding in de baarmoeder speelt een rol, evenals het gebrek aan bouwstenen voor de aanleg van organen.”   

Bron: Ellen de Visser, 2009 De Volkskrant. Een hongerwinterkind blijft een ziekelijk kind.

Alweer zo’n 8 jaar geleden kwam ik het artikel over de gevolgen van de hongerwinter op kinderen van moeders die tijdens hun zwangerschap honger geleden hadden. Later bleek ook dat hun kinderen dezelfde gezondheidsrisico’s lopen. De opgelopen schade is dus erfelijk. Men ontdekte dat genen aan- of uitgeschakeld kunnen worden en dat dit veroorzaakt wordt door omstandigheden van buitenaf. Wat je erft is niet alleen afhankelijk van je genen maar ook nog van de veranderingen van de genexpressie door invloeden van allerlei factoren. Het vakgebied wat hierbij hoort is de epigenetica. Epi betekent “op”. Het is dus genetica+. 

Dus de erfelijke informatie, die bepaald wordt door de lettercodes in het DNA, is niet allesbepalend. Door methylering (dit is een soort afdekken van stukken DNA) kunnen genen veranderen. Methylering kan verantwoordelijk zijn voor allerlei chronische ziekten. Diabetes type 2 is er één van. Hiermee ga je dus anders kijken naar voeding en zeker naar voeding tijdens de zwangerschap. En niet alleen voeding. Ook andere factoren zoals stress, medicijngebruik, straling  en zelfs de sociale omgeving waarin je leeft blijken van grote invloed op je gezondheid en je functioneren. Onderzoeken met muizen laten zien dat een zogenaamde ‘rijke’ omgeving (een omgeving met veel uitdagingen, mogelijkheden en variatie) zorgen voor een beter geheugen en groter leervermogen van de diertjes. 

Eigenlijk worden dingen die al lang bekend waren nu wetenschappelijk onderbouwd. Het wordt nu moeilijker om slechte gewoonten te relativeren omdat er bewijs is dat deze zeker invloed kunnen hebben op de manier waarop je genen hun werk kunnen doen.

Evolutie

Ook de kijk op de evolutie krijgt hier toch een draai. Waar we eerst dachten dat alleen de best aangepasten de grootste kans op nageslacht had, waardoor deze genen doorgegeven werden blijkt dat de aanpassing tijdens het leven te kunnen plaatsvinden en doorgegeven te worden. Dit lijkt op een enorme versnelling. Dit is misschien een antwoord op de twijfel van velen dat alleen de uitzonderingen verantwoordelijk zijn voor de evolutie van een soort. De ideeën van evolutiebioloog Lamarck waren zo gek nog niet. Hij beweerde dat giraffen tijdens hun leven een lange hals ontwikkelden omdat hun voedsel zo hoog hing. Het idee erachter blijkt zo gek nog niet. 

Door veranderingen in de expressie van genen, die ook nog erfelijk zijn, verloopt de evolutie van een soort veel sneller dan wanneer er toevallig één of enkele aangepaste exemplaren voorhanden zijn die de voor een veranderende soort zorgt.

De wetenschap over erfelijkheid is nog relatief jong. En van epigenetica nog jonger. Wie weet wat er nog meer volgt?

Tijdens mijn werk in het onderwijs zag ik het aantal kinderen met ADHD, ADD en dyslexie snel toenemen. Ik vroeg me af of er inderdaad een toename is of dat de diagnostiek zoveel verbeterd is? Maar een epigenetische oorzaak is natuurlijk zeker niet uit te sluiten.

Erg interessant om te lezen:

http://www.medischdossier.org/archief/jaargang_12/nummer_2/artikel_581/dossier-erfelijkheid-epigenetica-en-dna-een-nieuw-gezondheidsparadigma.html

http://exendo.be/epigenetica/

over acupunctuur ...

Meridianen

Als je iets aan je oog mankeert richt je je op je oog. Je spoelt met gekookt water of je doet er een zalfje in. Het komt niet in je op om de buitenkant van het puntje van je pink te masseren. Toch zou dat heel goed kunnen helpen. Daar ligt namelijk het beginpunt van de Dunne darm-meridiaan. 

Als je wel eens een acupunctuurbehandeling hebt gehad weet je dat de naalden vaak niet in de buurt zitten van de plek waar de klacht zit. De naalden worden geprikt op acupunctuurpunten. Deze liggen op de zogenaamde meridianen. Meridianen zijn de energiebanen in je lichaam. De ‘meridiaan-Qi’ stroomt erdoor. De meridianen vormen een netwerk die de Qi vervoeren. Er zijn 12 meridianen die ieder invloed hebben op een bepaald orgaan. Ze liggen voor een groot deel vrij dicht onder de huid en de acupunctuurpunten liggen op deze 12 meridianen. Door een naald in een acupunctuurpunt te prikken beïnvloed je de Qi.  Er  zijn nog acht andere/bijzondere meridianen  die dieper liggen. Deze meridianen zijn niet verbonden met een orgaan. Twee ervan bevatten ook acupunctuurpunten. De bijzondere meridianen vormen een verbindend netwerk voor de 12 orgaanmeridianen. Ze dienen als een soort Qi-buffer; slaan een tijdelijk overschot op en als er een tekort is geven ze het weer af. 

Qi in balans door acupunctuur

TCM (Traditional Chinese Medicin) heeft (oorspronkelijk) als doel om de patiënt gezond te houden, dus te voorkomen dat er ziekte ontstaat. Voordat je echt ziek wordt is er al iets gaande. Er is niet in orde met de Qi. Vaak is dat een tekort.

De arts kan een tekort aan bijvoorbeeld leverenergie en/of miltenergie constateren en dit tekort opheffen door bepaalde punten te behandelen. De energiehuishouding is weer in balans, ziekte blijft uit. 

In mijn omgeving ken ik niemand die ‘preventief’ naar een acupuncturist gaat. Wij gaan pas als we iets mankeren, als er een klacht is. En dan gaan we eerst nog naar de ‘gewone’ arts. Pas als we niet van de klacht af komen gaan we verder zoeken. Het alternatieve / complementaire circuit. De keuze is reuze! Veel methoden zijn nog vrij jong, zo niet de TCM, waar acupunctuur deel van uit maakt. Het bestaat al duizenden jaren. Gek eigenlijk dat we er nog maar zo weinig gebruik van maken! 

Acupunctuur is een kunst

Er bestaan honderden acupunctuurpunten. Elk punt heeft meerdere functie. Dan hebben ook nog bepaalde puntencombinaties een bijzondere werking. Je zou kunnen denken dat zoveel mogelijk punten behandelen de grootste kans op genezing biedt. Een patiënt omtoveren tot een speldenkussen werkt helaas niet. 

- Less is more? -

Niet elke acupuncturist behandelt dezelfde punten voor een bepaalde klacht. Inzicht, kennis, ervaring en voorkeur van de arts bepalen de puntkeuze. Maar het begint met een goede diagnose. Naast een aantal algemene verschijnselen en het verhaal van de patiënt is de pols- en tongdiagnose heel belangrijk. De pols wordt gevoeld aan beide kanten op drie plekken. Elke kant vertegenwoordigt drie organen. Allerlei eigenschappen van de polsslag vertellen iets over de energetische toestand van de organen. Bij de tongdiagnose is het de kleur van de tong en de vorm, aard en hoeveelheid ‘beslag’ die de toestand van de patiënt verklapt. 

Jezelf behandelen

Je kunt ook zelf acupunctuurpunten behandelen door er druk op uit te oefenen met je vingers. Dit heet acupressuur. En ja, het internet …. daar kun je ze vinden, die punten voor zelfbehandeling.

Als ik bij de mondhygiëniste in de stoel zit masseer ik stiekem altijd mijn ‘Dikke Darm-4’punt bij het (pijnlijke) tandsteen verwijderen. 

Het verdooft een beetje!